Ngày nay, việc chọn cho mình một chiếc máy tính xách tay (MTXT) phù hợp là không hề đơn giản. Ngoài những lựa chọn về thông số vốn đã phức tạp sẵn, bạn còn phải làm quen với hàng chục khái niệm riêng của MTXT mà người dùng máy để bàn truyền thống ít khi gặp phải. Bên cạnh đó là hàng loạt các thủ thuật về chiến lược tiếp thị... do các hãng sản xuất tung ra để “chiêu dụ” khách hàng. Những câu hỏi đại lọai như “AMD hay Intel”, “Đồ họa tích hợp hay GPU rời?”, “Liệu có nên bỏ ra 50USD để có bộ nhớ 4GB?” sẽ thường xuyên xuất hiện trong ý nghĩ của người dùng. Hàng năm, các tập đoàn lớn về linh kiện như Intel, nVIDIA, ATI, AMD và nhóm những nhà sản xuất MTXT hàng đầu như Apple, Sony, Dell, Toshiba, HP... đã chịu chi số tiền lớn chỉ để người dùng chú ý vào sản phẩm của họ nhiều hơn và họ cũng mong muốn người dùng sẽ “xao nhãng” việc lựa chọn sản phẩm của các đối thủ khác. Với những nguyên nhân nêu ra nói trên, việc chọn cho mình một sản phẩm ưng ý nhất không phải là điều dễ dàng đối với những người sử dụng thông thường. Qua bài viết này sẽ giúp bạn tránh được những sai lầm có thể khiến chiếc ví của bạn vơi đi đáng kể cũng như chọn ra được những tính năng quan trọng hợp với nhu cầu sử dụng của mình.

Bộ vi xử lý:

Bộ nhớ RAM

Khác với CPU, việc chọn lựa RAM đơn giản hơn nhiều và chủ yếu chỉ liên quan tới vấn đề dung lượng. Trong khi người dùng thông thường ít khi cần hơn 2GB trừ khi họ sử dụng Windows Vista thì người dùng với nhu cầu giải trí đa phương tiện hoặc game cao sẽ muốn 4GB hoặc cao hơn nữa. Dĩ nhiên, người dùng bình thường cũng sẽ được hưởng lợi từ mức RAM 4GB nếu như cái giá phải trả không chênh lệch nhiều. Điều duy nhất cần chú ý là bạn không nên chọn mức 3GB hay 8GB. Bởi 3GB sẽ không rẻ hơn 4GB bao nhiêu giả sử nếu sau này muốn nâng cấp RAM, bạn sẽ phải tìm cách giải phóng bớt thanh 1GB – rất mệt. Giải pháp 8GB hiện giá vẫn rất cao, cụ thể như Apple cung cấp loại 8GB cho người dùng với giá trên 1000 USD và sự khác biệt về hiệu năng giữa DDR2 và DDR3 trên MTXT là không lớn.

Tuy nhiên, ở đây chúng ta cũng cần lưu ý là giá RAM mua từ các nhà sản xuất máy tính thường cao hơn ở ngoài thị trường rất nhiều. Chính vì thế nếu muốn dùng 4GB hay 8GB RAM, bạn có thể xem xét chỉ mua 1GB hoặc 2GB (tùy chọn 1 thanh) rồi tự mua RAM ở ngoài bổ sung thêm. Chất lượng của RAM từ các nhà cung cấp tên tuổi như Kingston, Samsung, Transcend, Corsair, Adata, Hynix... cũng chẳng khác mấy so với sản phẩm tích hợp sẵn ngoại trừ việc bảo hành riêng rẽ với máy. Việc nâng cấp RAM trên các máy tính hiện đại cũng hết sức đơn giản, thông thường bạn sẽ không cần quá 5 phút để thực hiện. Chưa kể tới việc đa số các tài liệu hướng dẫn đi kèm MTXT đều có chỉ dẫn cụ thể cho quy trình này.

Hệ điều hành Tương tự như bộ nhớ, việc chọn lựa HĐH cũng rất đơn giản, đặc biệt là ở thị trường Việt Nam. Một phần lý do là bạn không có nhiều lựa chọn, cho tới khi Windows 7 ra mắt theo các nguồn tin là vào cuối năm nay, bạn hầu như chỉ có thể lựa chọn Windows Vista hoặc PC DOS. Trong khi Vista được nhiều người ưa chuộng do vấn đề bản quyền thì ngày càng có nhiều người dùng chuyển sang hướng mua máy có PC DOS rồi tự cài thêm sau nhằm tiết kiệm tiền.

Đối với lựa chọn Vista, bạn nên tránh dùng Vista Home Basic hoặc Ultimate. Trong khi phiên bản Home Basic bị cắt giảm quá mức thì Ultimate lại thừa nhiều tính năng không cần thiết. Lựa chọn hợp lý nhất là Home Premium phù hợp sử dụng trong gia đình và Business dùng với mục đích cho công việc.

Trong trường hợp sử dụng 4GB RAM, bạn hãy chọn phiên bản Windows 64-bit để tận dụng được tối đa dung lượng này. Các phiên bản 32-bit thường quản lý được trên dưới 3GB RAM mà thôi.

Lưu trữ Vấn đề lưu trữ phụ thuộc chủ yếu vào hai yếu tố - dung lượng, tốc độ. Nếu bạn cần chỗ trống cho thư viện hình ảnh, nhạc, phim và không muốn phải vác theo ổ đĩa lắp ngoài mỗi khi lên đường công tác, bạn buộc phải dính với ổ cứng từ truyền thống. Với mức dung lượng trung bình hiện nay từ 160GB-320GB, người dùng sẽ có đủ cho nhu cầu lưu trữ của mình. Thậm chí, những máy như Sony TT, TZ hay các máy kích thước lớn còn có thể trang bị 2 đĩa cứng cho tổng dung lượng tới 1TB. Về tốc độ, hầu hết các ổ đĩa MTXT đều có tốc độ quay 5400 vòng/phút (rpm), một số ít có thể lên tới 7200rpm. Về cơ bản, ổ 5400rpm là đủ đáp ứng mọi nhu cầu của người dùng thông thường. Còn các mẫu 7200rpm phù hợp với những ai chơi game cao cấp, xử lý phim ảnh thường xuyên. Theo nhận xét từ cộng đồng sử dụng, ổ đĩa 7200rpm khiến cho máy sử dụng mượt mà hơn, trong khi tỏa nhiệt và ăn điện chỉ ở mức ngang ngửa với 5400rpm. Tất nhiên, giá của nó sẽ đắt hơn chút ít.

Một trong những lựa chọn mới hấp dẫn trong thời gian gần đây dành cho những người dùng “rủng rỉnh” là SSD. Mặc dù chúng còn rất đắt đỏ nhưng đây là loại hình lưu trữ nhanh nhất bạn có thể sắm hiện nay. Khả năng chịu va đập cực tốt và tiết kiệm điện cũng là những điểm cộng cho sản phẩm. Khi máy tính được trang bị SSD, bạn có thể an tâm sử dụng hơn trong nhiều môi trường mà các loại ổ cứng “truyền thống” có thể gặp hỏng hóc. Nhìn chung, hiện nay SSD vẫn có mức giá cao và dung lượng lưu trữ còn thấp (ở thời điểm viết bài này).

Ổ đĩa quang

Điều quan trọng duy nhất khi xem xét ổ đĩa quang là khả năng ghi DVD bởi đây vẫn là cách thức lưu dữ liệu thông dụng nhất. Ngoài ra, nếu dự định xem phim HD, bạn có thể chọn ổ Bluray. Một số nhà sản xuất còn có tùy chọn Bluray - giá cao hơn khoảng 50USD so với DVD-RW. Tuy nhiên, lưu ý rằng ở thị trường Việt Nam, đĩa Bluray chưa thực sự thông dụng và giá còn khá cao. Bên cạnh đó, nguồn phim HD từ Internet cũng khá phong phú.

Màn hình

Đồ họa

Như đã đề cập ở trên, nếu bạn chọn một chiếc máy tầm trung và muốn chơi game tương đối, hãy lựa các mẫu máy AMD bởi chúng thường được tích hợp IGP Radeon HD 3100/3200/3300 – tốt hơn nhiều so với GM45.

Kết nối mạng Ba kết nối được sử dụng thường xuyên nhất trên MTXT là Wi-Fi, Bluetooth và kết nối di động 3G/CDMA. Hầu như hiện tại, Wi-Fi có mặt trên toàn bộ các MTXT. Điểm duy nhất cần chú ý là bạn nên chọn các máy có card mạng của Intel vì chúng thường được Windows nhận diện ngay sau khi cài xong – rất thuận tiện cho việc cài đặt khi cần thiết. Trong khi đó, một số giải pháp khác từ Atheros hay Broadcom có thể được người dùng ưa thích hơn do tiết kiệm điện, tương thích Mac OSX hay thu phát tín hiệu tốt hơn. Ngoài ra, bạn cũng nên để tâm tới lựa chọn Wi-Fi chuẩn “n” nếu nhà sản xuất cung cấp miễn phí.

Riêng đối với Bluetooth, các mẫu máy nhập về Việt Nam thường ít khi tích hợp sẵn để giảm giá thành. Do đó thường sự lựa chọn kết nối này chủ yếu được coi như yếu tố mang giá trị gia tăng. Kết nối Bluetooth của MTXT thường dùng để chia sẻ dữ liệu với điện thoại, nghe nhạc qua tai nghe bluetooth hoặc sử dụng chuột không dây. Nếu bạn không có nhu cầu nào trong ba nhóm này, bạn có thể bỏ qua bluetooth để tiết kiệm năng lượng và giảm giá thành. Hãy nhớ rằng việc chia sẻ dữ liệu giữa các thiết bị di động hoàn toàn có thể thực hiện được bằng cáp hoặc thẻ nhớ.

Kết nối cuối cùng mà chúng ta đề cập tới là kết nối mạng di động. Hiện tại ở môi trường trong nước, các nhà cung cấp dịch vụ như S-Fone đã sẵn sàng giải pháp EVDO/CDMA. Trong khi đó, lựa chọn 3G cũng dần được đưa vào sử dụng. Do đó nếu bạn dự kiến sử dụng chiếc MTXT sắp mua trong vài năm tới, bạn có thể bổ sung tùy chọn mạng di động để sử dụng được Internet ở mọi nơi, mọi lúc. Lưu ý rằng nếu túi tiền còn eo hẹp, bạn không nhất thiết phải chọn mua ngay adapter tích hợp mà có thể mua các adapter USB để sử dụng sau này khi cần.

Chế độ bảo hành

Đây là một điều rất quan trọng và được nhiều người dùng quan tâm. Thông thường, máy mới bán ra sẽ được bảo hành 1 năm từ nhà sản xuất và cửa hàng bán lẻ trực tiếp. Hiện tại, ở Việt Nam đã có trung tâm bảo hành chính hãng của Acer, HP... cũng như các trung tâm ủy quyền trực tiếp như Apple (do FPT phụ trách) ở cả ba miền. Do đó nếu máy của bạn thuộc một trong các thương hiệu này, bạn có thể bảo hành trực tiếp ở các trung tâm thay vì phải qua cửa hàng trung gian sẽ mất thời gian hơn. Đây cũng có thể được coi là yếu tố cộng thêm khi chọn lựa mua máy.

Lưu ý: Các cửa hàng cung cấp những phụ kiện của MTXT cả trực tuyến và bên ngoài thường khuyên bạn mua thêm các loại phụ kiện như máy in, túi xách, chuột, màn hình... Tuy nhiên, đa số phụ kiện này thường có trên thị trường bán lẻ với giá tốt hơn nhiều. Vì thế trừ khi mua của người quen hoặc được tặng, bạn nên tập trung cho chiếc MTXT định mua.

Nhìn chung, mua một chiếc MTXT là mốc đánh dấu sự thay đổi quan trọng. MTXT đồng nghĩa với di động, công việc nghiêm túc và là một thế giới khác so với các loại máy để bàn. Mặc dù vậy hiện tại có không nhiều người dùng nhận biết được sự khác nhau giữa các đặc tính kĩ thuật mà các nhà sản xuất hiện đang cố gắng làm rối tinh rối mù (ví dụ như Pentium Dual Core khác gì với Core 2 Duo). Hi vọng với bài viết này, các bạn sẽ có được những thông tin cơ bản nhất khi tiến hành chọn cho mình một chiếc MTXT. Hãy nhớ rằng, với một trợ thủ phù hợp, dáng vẻ đẹp mắt sẽ khiến công việc của bạn trở nên thú vị và sôi động hơn rất nhiều.