Nâng cấp Phần cứng

Thực tế cho thấy, không một phép tinh chỉnh Windows nào có thể mang đến sự cải thiện về tốc độ như khi nâng cấp phần cứng. Do đó, có thể khẳng định, cách thức hiệu quả nhất để "ép ga" bất kỳ máy tính nào là cập nhật cũng như nâng cấp các thành phần phần cứng bên trong.

Nâng cấp bộ nhớ

Hình 1: Giữ tay trên cạnh của thanh nhớ, đặt 1 đầu vào vị trí rồi ấn đầu còn lại xuống.

Bổ sung RAM là giải pháp nâng cấp có hiệu quả kinh tế nhất thường được sử dụng để tăng tốc máy tính đang "chạy như rùa”. Khi hoạt động với dung lượng bộ nhớ ít, hệ thống phải tạm thời lưu dữ liệu lên đĩa cứng và việc này rõ ràng sẽ làm giảm tốc độ truy xuất cũng như hiệu năng của toàn hệ thống.

Bạn nên gắn thêm RAM cho máy tính để bàn (MTĐB), máy tính xách tay (MTXT), thậm chí máy tính sổ tay (netbook) của mình để có hiệu năng tốt hơn. RAM hiện có nhiều loại, như DDR2 hay DDR3. Các công nghệ RAM mới cung cấp hiệu năng tốt hơn, nhưng hầu hết bo mạch chủ (BMC) chỉ hỗ trợ một loại RAM. Bạn hãy kiểm tra kỹ tài liệu hướng dẫn đi kèm máy tính để biết chính xác loại RAM mà BMC đang dùng và cách cài đặt chúng. Nhiều hãng sản xuất RAM như Crucial (www.crucial.com) và Kingston (www.kingston.com) cung cấp công cụ trực tuyến để nhận dạng loại RAM cho nhiều máy tính và BMC. Một lưu ý quan trọng, để khai thác dung lượng bộ nhớ RAM trên 4GB, bạn cần sử dụng hệ điều hành 64-bit; ví dụ Windows 7 64-bit.

Việc nâng cấp RAM khá đơn giản và bạn có thể tham khảo cách thực hiện tại bài viết "RAM máy tính và những điều cần biết" (ID: A0502_103), "Nâng cấp máy tính xách tay" (ID: A0809_110) và "Bảy cách nâng cấp netbook" (ID: A0911_105).

Thay mới card đồ hoạ

Ngay khi không phải là một game thủ thì việc nâng cấp card đồ họa có thể mang đến cho máy tính của bạn sự cải thiện đáng kể về hiệu năng, đặc biệt nếu bạn có ý định khai thác các hiệu ứng đồ họa trong Windows 7 và Vista.

Hình 2: Vài BMC mới yêu cầu dây cấp nguồn riêng.

Về cơ bản, bạn có thể thay mới card đồ họa cho vài loại MTXT - xem hướng dẫn tại bài viết "Nâng cấp máy tính xách tay" (ID: A0809_110); tuy nhiên phần bên dưới chỉ trình bày cách thức thay card đồ hoạ mới cho MTĐB.

Khi mua card đồ họa mới, bạn phải chọn loại card phù hợp với khe cắm trên máy tính. Trên hầu hết máy tính mới, card đồ họa thường sử dụng khe PCI Express, các máy đời cũ hơn thì sử dụng khe PCI hay AGP. Vài hãng sản xuất hiện vẫn cung cấp card đồ họa để gắn với các khe cắm cũ, vì thế nhiều khả năng bạn không cần phải thay mới BMC.

Để biết cách gắn một card đồ họa mới, bạn nên tham khảo bài viết "Đánh bóng PC" (ID: A0509_101).

"Chắp cánh” cho Windows

Bất kể đang sử dụng Windows XP, Vista hay Windows 7 trên máy tính của mình, bạn vẫn có vài phương pháp thực sự tốt để làm cho HĐH vận hành trơn tru và nhanh chóng hơn. Bằng cách tắt đi những tính năng cần thiết và vô hiệu hóa những tiện ích tự khởi chạy không mong muốn, bạn có thể giúp hệ thống của mình có được sự cải thiện đáng kể về tốc độ

Hất cẳng kẻ "háu ăn"

Windows thường được tải lên cùng các hiệu ứng có khả năng tiêu hao nhiều tài nguyên hệ thống, trong khi không mang lại những lợi ích thực sự cho người dùng. Nếu bạn tắt đi vài tính năng này, Windows có thể khai thác các tài nguyên này linh hoạt hơn, ví dụ ưu tiên tài nguyên hệ thống cho việc vận hành các ứng dụng.

Trong Windows XP, mở mục System trong Control Panel và chọn thẻ Advanced. Nhấn Settings và rồi đánh dấu tùy chọn Adjust for best performance. Tùy chọn này sẽ tắt các hiệu ứng ảo, như đổ bóng bên dưới các trình đơn, và điều này giúp Windows trở nên nhanh nhẹn hơn.

Trong Vista, bạn nên vô hiệu hóa tính năng Sidebar. Trong cả Vista và Windows 7, bạn tắt môi trường Aero để "thuần hóa" các tiện ích chiếm dụng nhiều bộ nhớ hệ thống và tiêu hao nhiều điện.

Để thực hiện, bạn nhấn phải chuột lên màn hình nền Windows và chọn Personalize từ trình đơn ngữ cảnh. Trong Vista, bạn nhấn chọn Windows color and appearance, và sau đó đánh dấu bỏ chọn mục Enable Transparency. Trong Windows 7, bạn chỉ đơn giản chọn mẫu có nhãn Windows 7 Basic.

Ngăn ứng dụng "sát" bộ nhớ

Một khi bạn đã cài đặt các ứng dụng lên máy tính, bạn nên kiểm tra những ứng dụng không mong muốn đang chạy bên dưới hệ thống (hay còn gọi là chạy ở chế độ nền) có khả năng làm giảm tốc độ của toàn hệ thống. Những ứng dụng dạng này được thiết kế để khởi chạy cùng lúc với quá trình Windows khởi động để có thể đáp ứng cho người dùng nhanh hơn. Dẫu vậy, các ứng dụng này vận hành liên tục thay vì chỉ khi bạn cần sử dụng, do đó chúng chiếm dụng một phần không nhỏ bộ nhớ hệ thống và các tài nguyên khác.

Hình 3: Để Windows "bốc" hơn, bạn nên kiểm soát cách thức các dịch vụ khởi chạy.

Trong Windows 7 hay Vista, nhấn Start và gõ vào lệnh msconfig trong mục Search programs and file, sau đó ấn . Trong cửa sổ System Configuration, chọn thẻ System. Ở cột Command, tìm chương trình mà bạn không muốn chờ đợi lúc khởi động máy. Ví dụ với iTunes: Nếu bạn đã cài đặt tiện ích này, bạn sẽ thấy đồng thời 2 tập tin iTunesHelper.exe và QTTask.exe. Chúng là những bổ sung không mấy cần thiết - tiện ích đầu tiên khởi chạy ngay khi bạn khởi chạy iTunes, còn tiện ích còn lại có nhiệm vụ đặt một biểu tượng QuickTime lên góc màn hình. Hãy bỏ chọn cả 2 tiện ích trên. Khi đã chọn xong tất cả ứng dụng muốn khởi chạy khi Windows khởi động cũng như bỏ chọn những tiện ích không mong muốn, bạn nhấn OK.

Bạn cũng có thể tìm thấy các dịch vụ vận hành ở chế độ nền trong máy tính. Nhấn Start, gõ vào lệnh services.msc và ấn . Trong cửa sổ vừa hiển thị, bạn nhấn phải chuột lên tên của dịch vụ cần vô hiệu hóa, sau đó chọn Stop. Để xác định xem dịch vụ nào có thể vô hiệu hóa (cũng như duy trì), bạn tham khảo danh sách được tác giả Black Viper đề xuất tại địa chỉ http://www.blackviper.com/Windows_7/servicecfg.htm. Cũng tại trang web cá nhân này, bạn có thể xem qua danh sách những ứng dụng có thể điều chỉnh và cách thiết lập các thông số cho chúng. Bằng cách thiết lập các dịch vụ này ở chế độ Tự động (Automatic), Thủ công (Manual) hay Không chạy (Disable) - tùy theo đề xuất của Black Viper, bạn có thể kiểm soát chính xác cách mà các dịch vụ này khởi chạy lúc Windows khởi động và trong suốt quá trình bạn sử dụng HĐH.

Nếu có thời gian, bạn nên "xới" trang web của Black Viper bởi tại đây chia sẻ rất nhiều kinh nghiệm và thủ thuật cần thiết, từ HĐH, mạng, phần cứng cho đến các ứng dụng, tiện ích.

Duy trì hiệu năng

Để giữ cho hệ thống luôn vận hành ở tốc độ cao, bạn nên thường xuyên dọn sạch thư mục C:\Windows\Temp. Hãy thực hiện công việc này ngay khi vừa khởi động máy xong để đảm bảo xóa "tận gốc" mọi tập tin không cần thiết. Tương tự, bạn đừng nên sử dụng công cụ gỡ bỏ cài đặt trong Windows 7 hay tính năng gỡ bỏ cài đặt đi kèm với các ứng dụng, thay vào đó hãy sử dụng tiện ích miễn phí Revo Uninstaller (find.pcworld.com/62049). Tiện ích này gỡ bỏ các chương trình bằng cách sử dụng tính năng gỡ bỏ cài đặt mặc định, tuy nhiên còn có thêm công đoạn quét hệ thống và Registry để dọn sạch mọi dấu vết của ứng dụng.

Tăng tốc mạng

Về cơ bản, rất khó để khắc phục sự cố cho mạng máy tính nội bộ và các thiết bị liên quan bởi phần nhiều phụ thuộc vào những gì bạn đang thực hiện: Ví dụ, chép tập tin sang một hệ thống khác có thể gặp tình trạng "ì ạch" nếu một đĩa cứng kết nối mạng (NAS) được gắn vào một máy tính chậm chạp. Tuy nhiên vài tinh chỉnh nhỏ và đơn giản vẫn có thể cải thiện hiệu năng cho mạng nội bộ.

Nâng cấp firmware và driver

Để tăng tốc mạng, trước tiên bạn cài đặt bản cập nhật mới nhất cho Windows và tải về các trình điều khiển thiết bị (driver) mới nhất cho card mạng trên máy tính. Sau đó, bạn cài đặt firmware hiện tại cho bộ định tuyến (router). Bạn có thể thường xuyên cập nhật các thông tin này từ website của hãng sản xuất. Hầu hết router mới đều có thể dễ dàng cập nhật thông qua giao diện quản trị web, thường thì màn hình điều khiển sẽ cung cấp tùy chọn để bạn tải về và cài đặt những firmware mới nhất.

Thay đổi thông số card mạng

Hình 4: Thay đổi thông số trong Link Speed & Duplex lên mức cao nhất để tăng tốc độ truyền nhận cũng như hiệu năng mạng.

Việc thay đổi thông số tự động dàn xếp chiều truyền nhận dữ liệu (negotiate) cũng có thể giúp bạn cải thiện đáng kể hiệu năng của card mạng. Trong Control Panel, nhấn Network and Sharing Center. Nhấn Change Adapter Settings, và sau đó nhấn phải chuột lên mục Local Area Connection và chọn Properties. Trong màn hình vừa xuất hiện, nhấn nút Configure bên dưới mục Connect Using. Chọn thẻ Advanced. Tiếp đến, bạn thiết lập giá trị mục Link Speed & Duplex lên mức cao nhất có thể, như 100 Mbps Full Duplex hay 1000 Mbps Full Duplex.

Cởi trói khỏi Windows

Windows Vista có một thói quen xấu là "bóp nghẹt" kết nối mạng của bạn trong khi bạn đang phát các nội dung đa phương tiện để việc xem phim không bị gián đoạn. Bạn hoàn toàn có thể thay đổi các hành xử lạ thường này.

Ấn tổ hợp phím Window + R, gõ vào lệnh regedit và ấn . Sau đó, bạn tìm khóa HKEY_LOCAL_MACHINE\SOFTWARE\Microsoft\Windows NT\CurrentVersion\Multimedia\SystemProfile. Bạn tăng giá trị lên mức 100 để vô hịệu hóa tính năng này. Microsoft khuyến cáo không nên đặt giá trị cho khóa này cao hơn 70, song các thử nghiệm cho thấy không có nguy hiểm gì.

Định tuyến thông minh

Trò chơi trực tuyến, truyền phát nội dung đa phương tiện, dịch vụ điện thoại Internet (hay còn gọi là VoIP) và các ứng dụng dạng ngang hàng thường yêu cầu sử dụng nhiều băng thông. Bạn có thể quản lý chúng với tính năng chuyển tiếp cổng (port-forwarding) trên router.

Trên màn hình cấu hình của router, bên dưới tùy chọn port-fordwarding, gõ vào địa chỉ IP bên trong mạng nội bộ của máy tính (thường là 192.*.*.8) và cổng tương ứng được tìm thấy trên màn hình cấu hình của thiết bị (ví dụ, trong Skype, bạn tìm giá trị này ở mục Tools.Options.Advanced.Connection). Bạn chọn cả 2 giao thức TCP và UDP cho tính năng chuyển tiếp cổng, sau đó nhấn Save. Để xác định xem cổng giao tiếp mà bạn chọn đã thẳng đường ra internet hay chưa, hãy khởi chạy ứng dụng và mở trang chủ www.canyouseeme.org.

Băng thông rộng rãi hơn Nếu bạn không nhận được tốc độ tương xứng với số tiền đã trả cho dịch vụ internet, hãy thử vài cách khắc phục cơ bản sau. Hãy ghé SpeedTest.net để đánh giá tốc độ thực của kết nối mạng mà bạn đang sử dụng. Trước tiên, hãy ghé trang Speedtest.net để biết được chính xác tốc độ tải về và chép lên của mạng mà bạn đang sử dụng. Nếu kết quả đánh giá nằm thấp hơn tốc độ mà nhà cung cấp dịch vụ quảng cáo, hãy điện thoại đến bộ phận chăm sóc khách hàng để phàn nàn. Sau nữa, hỏi nhà cung cấp dịch vụ xem hiện có 1 modem băng thông rộng mới không; nếu có, đề nghị họ đổi cho bạn cái mới. Các ISP thường xuyên nâng cấp các trang bị cơ bản của họ nhưng hầu như không bao giờ thông báo cho khách hàng biết. Do vậy, nếu bạn yêu cầu thiết bị mới nhất, nhiều ISP sẽ cung cấp cho bạn một cái mới miễn phí (đặc biệt khi hợp đồng của bạn sắp hết hạn ). Tốt hơn hết, bạn nên liên lạc với trung tâm chăm sóc khách hàng của nhà cung cấp dịch vụ để có thêm thông tin.

Chọn đĩa cứng tốc độ cao

Một thiết bị lưu trữ tốc độ cao - dù là gắn trong hay gắn ngoài - có thể là nhân tố quan trọng giúp cải thiện hiệu năng. Đây là vài cách để xem xét khi nào bạn cần chọn một thiết bị mới.

Chọn loại gắn ngoài và tốc độ

Ưu điểm lớn nhất của đĩa cứng gắn ngoài là bạn có thể cất giữ an toàn hay dễ dàng mang theo khi di chuyển. Hầu hết người dùng gia đình sử dụng đĩa cứng gắn ngoài để sao lưu dữ liệu. Với 1 đĩa cứng gắn ngoài, bạn có thể phải hy sinh chút ít về tốc độ. Các công nghệ gắn ngoài như USB, FireWire 400/800 và mạng ethernet về cơ bản có tốc độ chậm hơn các kết nối gắn trong khác; riêng chỉ có chuẩn eSATA có thể bắt kịp tốc độ truyền nhận của các ổ đĩa gắn trong. Nếu bạn chỉ có 1 lựa chọn nhưng vẫn muốn khả năng tương thích tốt nhất, hãy chọn chuẩn kết nối USB.

Ngoài ra, bạn cũng có thể chọn loại đĩa cứng gắn ngoài với 3 hay 4 giao tiếp để có thể linh hoạt "nhập cuộc" trong mọi hoàn cảnh.

Chọn SATA thay cho PATA

Với đĩa cứng gắn trong, kết nối SATA là lựa chọn tốt nhất và nhanh nhất. Ngày nay, SATA là kết nối chính (thậm chí là duy nhất) trong các máy tính. Ổ đĩa sử dụng kết nối PATA hiện có dung lượng lên đến 750GB, vì thế nếu bạn định thay đĩa cứng cho chiếc máy tính cũ thì tốt hơn hết nên trang bị đĩa cứng SATA nếu máy của bạn có hỗ trợ chuẩn này. Các đĩa cứng SATA cũng có khả năng làm việc "ngoại tuyến" nhờ khả năng tương thích với chuẩn eSATA, dĩ nhiên máy tính của bạn phải trang bị một card chuyển đổi từ SATA sang eSATA.

Đánh giá đĩa cứng

Hình 5: Đĩa cứng gắn ngoài như Seagate FreeAgent XTreme sẽ giúp tốc độ chia sẻ dữ liệu nhanh hơn.

Ngoại trừ trên MTXT và netbook, hiện hơi khó để bạn có thể tìm được một đĩa cứng có tốc độ dưới 7200 vòng quay/phút cho chiếc MTĐB của mình. Bạn sẽ tìm thấy loại 10.000 và 15.000 vòng quay/phút, tuy nhiên giá của loại đĩa cứng này cao và bạn cũng sẽ khó nhận thấy sự cải thiện về hiệu năng. Trừ khi đang sử dụng kết nối eSATA, bạn không cần nghĩ đến các đĩa cứng này cho nhu cầu gắn ngoài.

Dung lượng bộ nhớ đệm (cache) trên đĩa cứng cũng ít nhiều ảnh hưởng đến hiệu năng, tuy nhiên không đáng kể. Bạn thậm chí có thể tìm thấy các ổ đĩa tới 32GB bộ đệm, tuy nhiên hãy chọn loại đĩa cứng với bộ đệm tối thiểu là 8MB.

Lựa chọn SSD

Dù đĩa cứng dạng rắn (SSD) còn hiếm và đắt đỏ song tốc độ thì không thể chê vào đâu được, tất cả là nhờ bộ nhớ NAND bên trong. Hầu hết đĩa cứng SSD "phục vụ" dữ liệu nhanh chóng nhưng cũng có vài loại bị "sa lầy" khi ghi dữ liệu.

Dù vậy, các đĩa SSD mới vẫn dễ dàng "qua mặt" các đĩa cứng truyền thống và các mẫu đĩa SSD có tốc độ nhanh hơn ngày càng dễ mua. Khi tốc độ là yếu tố then chốt, bạn nên chọn đĩa cứng SSD sử dụng công nghệ SLC (Single Level Cell) hơn là công nghệ MLC (Multi Level Cell). SLC không chỉ nhanh hơn mà còn "thọ" hơn: SLC được cho là hỗ trợ 100.000 lần ghi dữ liệu so với 10.000 của MLC. Dẫu thế, 10.000 lần thực sự là một con số lớn cho một ô (cell) dữ liệu, vì thế đứng bỏ qua MLC nếu bạn không cần tốc độ cao hay nếu thực sự cần ổ đĩa cho MTXT có khả năng chịu sốc tốt.

Những thủ thuật vô dụng Rõ ràng là chúng ta có nhiều cách thức tốt để cải thiện tốc độ và hiệu năng cho máy tính, tuy nhiên cũng có không ít thủ thuật "ảo". Bên dưới là 3 ví dụ điển hình. Dọn dẹp Registry: Người dùng am tường về Windows thường thích tinh chỉnh hệ thống bằng Registry Editor. Mọi người nghĩ rằng, việc này sẽ giúp cải thiện hiệu năng, tiết kiệm năng lượng/tài nguyên của HĐH khi khởi động cũng như giúp máy tính vận hành nhanh hơn. Song, không phải thế, nhiều khả năng bạn có thể gặp sự cố nếu chẳng may làm hỏng các dữ liệu phục vụ cho việc vận hành máy tính. Tắt tính năng tạo cột mốc sao lưu: Nhiều người dùng Windows cho rằng tắt tính năng System Restore có thể làm tăng tốc máy tính bởi đĩa cứng không bị chiếm dụng và Windows cũng không bị quấy rầy. Tuy nhiên, System Restore chỉ kích hoạt khi bạn cài đặt 1 ứng dụng hay khi máy tính đang ở trạng thái chờ (idle), và hơn nữa, tính năng này chỉ sử dụng 1 phần của đĩa cứng. Do đó, việc vô hiệu hóa tính năng System Restore không gây ảnh hưởng nhiều đến hiệu năng của toàn hệ thống, thậm chí bạn sẽ mất đi tính an toàn nếu chẳng may hỏng hóc xảy ra. Dồn đĩa cứng: Có thể khẳng định, dồn đĩa cứng (defrag) là việc làm cần thiết khi đĩa cứng có dung lượng thấp và HĐH ở mức đơn giản. Nhưng Windows XP, Vista và cả Windows 7 đều có tính năng tự động tối ưu đĩa cứng, do đó hiếm có trường hợp đĩa cứng bị phân mảnh để từ đó làm giảm tốc độ truy xuất. Nhìn chung, khi không mang lại nhiều lợi ích về mặt hiệu năng thì dồn đĩa chỉ là một việc làm tốn thời gian.

"Khai hỏa” máy in

Bất kể đang dùng máy in phun bình dân hay máy in laser cao cấp, các thủ thuật bên dưới sẽ giúp bạn đẩy nhanh tốc độ "sáng tác".

Giảm chất lượng bản in

Các bản in chi tiết cần thời gian lâu để hoàn tất. Nếu đồng ý giảm chất lượng bản in chút ít, bạn có thể nhận được thành phẩm nhanh hơn và dĩ nhiên là tiết kiệm mực hơn.

Trong bất kỳ ứng dụng nào, bạn chọn Print và chọn Properties. Các thông số máy in sẽ khác nhau; trong ví dụ này, bạn có thể tìm thấy thẻ Main. Bạn hãy giảm chất lượng bản in, nếu được thì chọn chế độ in nháp (draft).

In nhiều hơn

Hình 6: Giảm chất lượng bản in xuống sẽ giúp cải thiện đáng kể tốc độ in.

Bạn có thể rút ngắn thời gian in xuống một nửa bằng cách định mặc 2 trang tài liệu vào 1 trang giấy. Thao tác này thích hợp nhất với hóa đơn, bảng tính hay những tài liệu chỉ thi thoảng mới dùng đến.

Chọn Print, sau đó chọn Properties. Bước kế tiếp tùy thuộc vào mẫu máy in mà bạn sử dụng. Ví dụ, bạn có thể tìm thẻ Layout/Watermark, và đánh dấu chọn mục "2 pages per sheet".

Thêm RAM cho máy in

Giống máy tính cá nhân, việc gắn thêm RAM có thể giúp cải thiện tốc độ của máy in, do đó hãy xác định xem máy in bạn đang dùng có hỗ trợ nâng cấp RAM hay không.

Trước hết, kiểm tra cấu hình RAM của máy in từ tài liệu hướng dẫn sử dụng đi kèm (hay trên nhãn dán ở mặt sau máy). Bạn sẽ biết được máy in của mình hiện đang có dung lượng bao nhiêu, có hỗ trợ gắn thêm RAM hay không và mức dung lượng tối đa. Bạn mở trình điều khiển thiết bị của máy in. Trong Windows 7, chọn Control Panel.Hardware and Sound.Devices and Printers. Nhấn phải chuột lên biểu tượng máy in và chọn Printer Properties.

Bạn nhiều khi phải "lục tung" để tìm được thông tin cần thiết - các hãng sản xuất cung cấp thông tin này ở những vị trí khác nhau. Nếu không thể tìm thấy những thông tin này trên trình điều khiển thiết bị, hãy tìm lại trong tài liệu hướng dẫn sử dụng/kỹ thuật đi kèm khi mua máy.

Kết nối tốc độ cao

Bạn cần biết rằng cách nối máy in đến máy tính sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến tốc độ. Nếu có máy in phun, bạn thường chọn kết nối USB 2.0. Nhưng nếu có máy in mạng (hay một máy tính nối mạng đóng vai trò máy chủ in cho máy in chuẩn USB) thì hãy sử dụng kết nối mạng có tốc độ nhanh nhất.

Bạn nên kết nối máy in mạng với bộ định tuyến thông qua cáp ethernet, thay vì sử dụng kết nối không dây. Một kết nối có dây đáng tin cậy hơn và luôn nhanh hơn. Tốc độ WiFi sẽ suy giảm theo khoảng cách, do đó nếu sử dụng kết nối dạng này, hãy bố trí máy in càng gần bộ định tuyến không dây càng tốt. Bạn cũng nên đảm bảo máy in và mọi máy chủ in ấn không dây đang sử dụng đều hỗ trợ chuẩn 802.11n để có tốc độ nhanh nhất.

Hình 7: Bỏ chọn "Load image automatically" sẽ gỡ hình ảnh khỏi trang web, giúp in nhanh và dễ hơn.

Với một kết nối có dây, hãy xem máy in của bạn hỗ trợ chuẩn 100mbps hay 1000mbps (gigabit). Nếu như thế, bạn cũng xác định lại xem bộ định tuyến và mạng có thể gánh vác mức tốc độ đó hay không.

Để biết thêm về mạng gigabit, mời bạn tham khảo find.pcworld.com/64043.

In trang web không hình ảnh

Khi bạn đang in một trang web, các mẫu quảng cáo và hình ảnh đồ họa sẽ làm giảm tốc độ in rất nhìều. Do đó, trước khi in, bạn nên tìm các tùy chọn để định dạng lại cách hiển thị hay loại bỏ các hình ảnh đồ họa.

Trong Internet Explorer, chọn Tools.Internet Options. Nhấn chọn thẻ Advanced, bên dưới mục Multimedia, đánh dấu bỏ tùy chọn Show pictures.

Trong Firefox, chọn Tools.Options và nhấn chọn thẻ Content. Sau đó, đánh dấu bỏ tùy chọn Load images automatically.

Với cả 2 trình duyệt này, nhấn vào nút "làm tươi" để tải lại trang web và chọn Print. Sau đó, thay đổi các thiết lập trước đó để hiển thị lại các hình ảnh.

Tăng tốc máy ảnh số

Bạn muốn muốn máy ảnh nhanh hơn? Có lẽ bạn sẽ không thể hoán đổi các thành phần bên trong nhưng lại có nhiều tùy chọn giúp máy "tác nghiệp" nhanh hơn. Có nhiều cách để bắt hình các chủ thể chuyển động nhanh, giảm độ trễ cửa trập, giảm thời gian ghi hình (vào thẻ nhớ) để có thể làm vài việc hữu ích khác như in ảnh hoặc chia sẻ ảnh trực tuyến.

Bắt hình chủ thể chuyển động

Ảnh hành động – chụp những trận bóng đá, trình diễn trên không, hay các vòng đua NASCAR – là thách thức thường gặp ở những máy ảnh tốc độ chậm. Nhưng bản chất của việc bắt đứng được hành động để tạo nên một bức ảnh tuyệt vời là chuyện sử dụng màn trập có tốc độ nhanh.

Hầu hết các máy ảnh DSLR (Digital Single-Lens Reflex, máy ảnh số ống kính rời) và một số máy PnS (point-and-shoot, máy ảnh nhắm và chụp ngay) cao cấp có chế độ ưu tiên tốc độ, giúp bạn thiết lập được tốc độ nhanh nhất có thể, sau đó máy ảnh sẽ tự điều chỉnh khẩu độ phù hợp. Ngược lại, bạn có thể dùng chế độ ưu tiên khẩu độ để chọn khẩu độ (mở) lớn nhất, sau đó máy ảnh sẽ tự điều chỉnh tốc độ nhanh nhất có thể.

Hình 6: Giảm chất lượng bản in xuống sẽ giúp cải thiện đáng kể tốc độ in.

Nếu điều kể trên vẫn chưa đủ nhanh, bạn có thể tăng độ nhạy sáng ISO của máy. Ví dụ, tăng ISO từ 100 lên 200, tốc độ chụp có thể nhanh gấp đôi. Tăng ISO cũng có thể giúp bạn bắt đứng được cả hành động trong điều kiện thiếu sáng. Cái giá phải trả khi tăng ISO là hình ảnh sẽ bị nhiễu hạt (noise) nhiều hơn.

Nếu máy ảnh không có các cách điều chỉnh trên, bạn có thể sử dụng kỹ thuật lia máy. Theo dõi chuyển động của chủ thể trong khung ngắm và xoay người theo hướng chuyển động, bấm nút chụp và tiếp tục lia máy theo. Cảnh nền bị mờ đi nhưng chủ thể sẽ rõ nét.

Giảm độ trễ cửa trập

Nếu sở hữu một máy ảnh cũ hay máy PnS không đắt tiền, có lẽ bạn sẽ thất vọng với độ trễ cửa trập của máy. Hãy thử vài giải pháp đơn giản dưới đây thay vì phải đợi.

Độ trễ cửa trập xảy ra bởi chính thiết lập tự động mặc định của máy ảnh – có quá nhiều thứ phải làm trước khi bắt hình. Bạn có thể tinh giản một vài bước của chu trình này bằng cách tắt bớt một số thiết lập tự động. Thay vì dùng ISO tự động, hãy thiết lập là 100 hoặc 200. Tương tự, thay vì để cân bằng trắng tự động (Auto White Balance) thì thiết lập cân bằng trắng phù hợp với khung cảnh lúc chụp. Quan trọng hơn cả, hãy chuẩn bị việc chụp bằng cách lấy nét trước: nhắm vào chủ thể và nhấn phân nửa nút chụp để khóa nét. Khi đã sẵn sàng, nhấn nốt nửa còn lại của nút chụp để bắt hình.

Những thủ thuật nhỏ trên có thể sẽ giúp máy ảnh chụp nhanh hơn 1/10 tốc độ hiện hữu.

Lưu ảnh nhanh

Sau khi bạn nhấn nút chụp, máy ảnh sẽ xử lý và lưu ảnh. Hầu hết máy ảnh có thể xử lý nhiều ảnh cùng lúc và sẵn sàng chụp tiếp ngay sau đó. Tuy nhiên, sau mỗi lần chụp, máy ảnh vẫn phải mất chút thời gian để lưu ảnh trước khi chụp tiếp. Bạn có 2 bước để khắc phục tình trạng này.

Thứ nhất, nếu không cần ảnh có chất lượng cao như poster – tối thiểu là 12 megapixels, hãy thiết lập độ phân giải ở mức thấp hơn sẽ giúp giảm thời gian lưu ảnh.

Thứ hai, hãy mua thẻ nhớ có tốc độ cao hơn. Mặc dù thẻ nhớ tốc độ cao đắt hơn nhưng tốc độ lưu ảnh rất đáng chú ý, đặc biệt khi bạn chụp nhiều ảnh cùng lúc, ví dụ khi chụp chuỗi hành động liên tục. Bạn có thể tìm hiểu thêm về thẻ nhớ tốc độ cao tại địa chỉ find.pcworld.com/63896.

Cải thiện Smartphone

Người dùng điện thoại di động thông minh (smartphone) thường tải nhạc, duyệt web và thực hiện nhiều công việc khác trong nhiều ứng dụng khác nhau. Nhưng tất cả điều này có thể làm giảm hiệu năng của máy. Smartphone trở nên chậm chạp một phần là do thiếu bộ nhớ hay pin đã quá cũ. Với vài thao tác bảo trì đơn giản và sự trợ giúp từ các phụ kiện cũng như ứng dụng, bạn có thể giúp chiếc smartphone nhanh nhẹn như ngày vừa "khui thùng".

Xóa nhật ký cuộc gọi và tin nhắn

Lần cuối cùng bạn xoá nhật ký cuộc gọi là khi nào? Tương tự, tin nhắn cũng chiếm dụng bộ nhớ, vì thế trừ khi bạn cần tra cứu lại thông tin thì tốt hơn hết là nên nhanh chóng xóa chúng. Bạn nên tạo thói quen xóa nhật ký cuộc gọi và tin nhắn mỗi 10 ngày, nếu được thì tạo nhắc nhở tự động.

Dọn sạch ảnh chụp và ứng dụng

Nếu giống hầu hết người dùng smartphone thì hẳn bạn đã tải về hàng đống ứng dụng và trò chơi rồi sau đó nhanh chóng "tạm biệt" chúng. Người dùng iPhone đặc biệt hay gặp phải tình trạng này. Các tải về này sử dụng một phần đáng kể bộ nhớ của máy, do đó bạn nên xem xét để chỉ giữ lại những ứng dụng nào thực sự cần thiết và đảm bảo, bạn sẽ nhận thấy sự cải thiện đáng kể về hiệu năng.

Duy trì sức khỏe cho pin

Tất cả những điều tuyệt vời mà bạn có thể thực hiện trên smartphone sẽ làm giảm tuổi thọ của nguồn pin và một viên pin "bị chai” sẽ làm giảm hiệu năng của máy. Hãy nghĩ đến việc trang bị một nguồn pin dự phòng để smartphone có thể vận hành nhanh và bền bỉ hơn. Ví dụ, người dùng iPhone có thể chọn mua sản phẩm Phonesuite MiLi Powerpack (find.pcworld.com/64046). Viên pin này đủ mỏng để đóng vai trò một chiếc giáp bảo vệ cho iPhone, đồng thời bổ sung 6,5 giờ thoại.

Ngoài ra, bạn cũng có thể nghĩ đến việc tải về một ứng dụng quản lý hiệu năng pin. Tiện ích APNdroid (có thể tải về từ Adroid Marketplace) sẽ linh động tắt đi kết nối mạng dữ liệu trong khi vẫn cho phép bạn nhận/thực hiện cuộc gọi.

Sử dụng Opera Mini 4.2

Hình 9: Xóa các khoản mục không dùng trên ĐTDĐ là cách tốt nhất để cải thiện hiệu năng.

Quá chán nản với trình duyệt web "chậm chạp" đang sử dụng? Nếu bạn sở hữu một chiếc smartphone sử dụng HĐH Android, BlackBerry, Symbian hay Windows Mobile, hãy dùng thử trình duyệt Opera Mini mới. Phiên bản 4.2 có khả năng dựng các trang web trên các máy chủ và sau đó nén chúng xuống mức 90%. Opera Mini sử dụng ít tài nguyên của máy nhưng vẫn cung cấp tốc độ duyệt web nhanh hơn. Trình duỵệt này cũng giúp bạn tiết kiệm được đáng kể thời gian: khi mở một trang web, Opera Mini sẽ hiển thị tổng quát nội dung và đề nghị bạn nơi nên bắt đầu đọc; nếu bạn điền vào một địa chỉ, Opera Mini sẽ nhận dạng và đề nghị một địa chỉ đầy đủ dựa trên thói quen lướt web của bạn. Hơn thế, bạn cũng có thể tìm kiếm văn bản trên một trang web với tốc độ cao để tìm chính xác.

Ưu tiên sử dụng WiFi

Nếu đang ngồi trong khu vực có sóng WiFi và điện thoại của bạn hỗ trợ kết nối này thì đừng chần chừ sử dụng nó. Thực tế cho thấy, trình duyệt web sẽ chạy nhanh hơn trên kết nối WiFi so với trên kết nối mạng 3G. Bạn cũng có thể tìm thấy những ứng dụng xuất sắc để đánh giá cường độ sóng WiFi. Với iPhone, tiện ích WiFiFoFum (find.pcworld.com/64048) có khả năng quét và tìm các mạng không dây 802.11n xung quanh và hiển thị khoảng cách đến vị trí của bạn. Một ứng dụng khác là FreeWiFi Café Spots (find.pcworld.com/64047) giúp tìm kiếm chính xác những mạng WiFi đang hiện hữu ở khu vực lân cận. Đáng tiếc, tiện ích này chỉ hỗ trợ iPhone và BlackBerry, tuy nhiên bạn vẫn dễ dàng tìm được tiện ích có tính năng tương tự cho các nền tảng di động khác.

"Triệt hạ" cookie

Nếu bạn sử dụng trình duyệt trên điện thoại thường xuyên, thao tác này có thể giúp "dế" của bạn vận hành mượt mà hơn. Trình duyệt thường lưu nội dung của các trang web vì thế chúng mở nhanh hơn ở những lần sau đó, tuy nhiên những tập tin tạm này sẽ chiếm dụng bộ nhớ. Do đó, bạn nên định kỳ xóa sạch các tập tin tạm này sau từ 5 đến 7 giờ lướt web, hay tối thiểu 1 tuần 1 lần.

Sử dụng firmware mới nhất

Các bản cập nhật firmware không chỉ bổ sung các tính năng mới vào HĐH mà còn sữa chữa các lỗi và nhiều trục trặc khác mà từ đó có thể làm giảm hiệu năng của điện thoại. Hầu hết bản nâng cấp firmware có thể được tải về từ website của nhà cung cấp dịch vụ mạng hay hãng sản xuất thiết bị. Tuy nhiên, cũng có vài thiết bị, như iPhone, yêu cầu bạn phải kết nối với máy tính để tải về và cài đặt firmware mới.