Các vấn đề máy tính nhiều khi có thể gây sự bực mình – đặc biệt các vấn đề mạng và chia sẻ dữ liệu. Nhiều khía cạnh trong việc kết nối mạng có thể là nguyên nhân gây ra vấn đề. Cho ví dụ như các thiết lập mà bạn hoặc ai đó có thể do vô tình nhưng đã làm cho những người dùng khác không thể thấy các file trên mạng.

Một số các thiết lập chỉ đơn giản như không được cấu hình đúng. Bên cạnh đó hệ điều hành Windows và công nghệ mạng nằm bên dưới đôi khi cũng có thể phát sinh các vấn đề.

Dù đó là vấn đề nào đi chăng nữa, trong hướng dẫn gồm hai phần này, chúng tôi sẽ tổng kết lại cho các bạn các nhiệm vụ khắc phục sự cố và kỹ thuật làm cho các máy tính có thể chia sẻ dữ liệu với nhau.

Chúng ta sẽ bắt đầu bằng việc refresh mạng và khởi động lại các máy tính lẫn các thiết bị mạng. Tiếp đó bạn cần bảo đảm rằng các thiết lập chia sẻ, tường lửa và Router cũng được cấu hình đúng cách.

Bắt đầu với những thứ cơ bản

Cũng như các vấn đề máy tính khác, sự cố có thể được giải quyết khi thiết bị được refresh. Phụ thuộc vào các vấn đề mà bạn đang gặp phải, khởi động lại các máy tính và Router có thể khắc phục được các vấn đề chia sẻ của bạn.

Nếu gặp phải các vấn đề về chia sẻ trong tất cả các máy tính được nối mạng, trước hết hãy thử khởi động lại Router. Nếu vấn đề gặp phải chỉ diễn ra với một số các máy tính nào đó, hãy khởi động lại các máy tính này và xem thao tác này của bạn sẽ làm cho chúng hoạt động trở lại hay không.

Việc khởi động lại Router là một việc làm đơn giản, chỉ cần rút nguồn điện từ ổ cắm chân tường, đợi một vài giây sau đó bạn có thể cắm trở lại. Với các máy tính, khởi động lại chúng như bạn vẫn thực hiện hàng ngày. Nếu không thích chờ đợi để khởi động lại, bạn có thể refresh lại adapter mạng. Từ Control Panel hoặc giao diện mạng, mở cửa sổ Network Connections. Kích phải vào biểu tượng adapter/kết nối mạng của bạn và chọn Disable (xem trong hình 1), đợi một vài giây, kích phải vào biểu tượng đó lần nữa, sau đó chọn Enable. Cách làm này cũng có thể giúp bạn khắc phục vấn đề trong chia sẻ dữ liệu.

Hình 1

Bảo đảm rằng tùy chọn File and Printer Sharing đã được kích hoạt

Trên các máy tính Windows, các giao thức chia sẻ các kết nối mạng hoặc các adapter phải được kích hoạt cho một máy tính nào đó để host và truy cập mạng chia sẻ. Mặc dù vậy các cấu hình tường lửa và các thiết lập khác cũng có thể được kích hoạt, việc chia sẻ sẽ không thể thực hiện khi các giao thức này không được kích hoạt.

Giao thức File and Printer Sharing for Microsoft Networks cho phép người dùng từ xa có thể chia sẻ trên máy tính. Giao thức Client for Microsoft Networks cho phép máy tính có khả năng truy cập vào các dữ liệu chia sẻ mạng khác.

Bạn có thể kích đúp để thấy các giao thức chia sẻ đã được kích hoạt từ hộp thoại thuộc tính của kết nối mạng hay chưa, xem trong hình 2.

Hình 2

Từ Control Panel, kích Network Connections, kích phải và một kết nối và chọn Properties.

Nếu gặp thông báo lỗi dưới đây khi cố gắng kích hoạt các giao thức này, hãy hủy cài đặt adapter từ Device Manager, khởi động lại và nếu cầu, cài đặt lại adaper của bạn:

"Your current selection will also disable the following components: Client for Microsoft Networks. Are you sure you want to disable these component(s)?"

“Lựa chọn hiện của bạn sẽ vô hiệu hóa các thành phần dưới đây: Client for Microsoft Networks. Bạn có chắc chắn muốn vô hiệu hóa các thành phần này không?”

Kiểm tra tường lửa

Các máy tính sử dụng phần mềm tường lửa để kiểm soát kiểu lưu lượng vào ra trong adapter mạng. Thêm vào đó, để ngăn chặn việc hack, các tường lửa cũng có thể ngăn chặn bạn chia sẻ dữ liệu. Windows Firewall, một công cụ của Microsoft, sẽ được tự động cấu hình bởi Windows khi sự chia sẻ được kích hoạt, tuy nhiên các thiết lập có thể bị thay đổi một cách thủ công.

Nếu gặp phải vấn đề nào trong việc chia sẻ trên một máy tính nào đó, bạn nên thẩm định lại cấu hình tường lửa của nó. Ngoài Windows Firewall, bạn cần kiểm tra các tiện ích tường lửa của các nhóm thứ ba được cài đặt với các giải pháp phòng chống virus và bảo mật Internet.

Trong Windows Firewall, bạn có thể truy cập thông qua Control Panel (hoặc Network and Sharing Center trong Vista), khi đó bạn sẽ thấy mục File and Printer Sharing (xem trong hình 3). Khi xem danh sách Exceptions, hãy bảo đảm rằng mục này đã được kiểm.

Hình 3

Các tùy chọn cấu hình chính xác cho các tiện ích của nhóm thứ ba có thể khác nhau. Một số có thể yêu cầu bạn định nghĩa mạng thế nào là an toàn. Một số có thể có các thiết lập chia sẻ giống như Windows Firewall. Nếu nó yêu cầu nhập vào số cổng, bạn cần mở các cổng UDP 135–139 và các cổng TCP 135–139.

Kiểm tra các thiết lập chia sẻ trong Windows Vista

Microsoft đã giới thiệu các thiết lập mạng mới trong Windows Vista, các thiết lập này cho phép quản lý tốt hơn các sở thích chia sẻ và kết nối. Bạn có thể truy cập vào các tính năng này từ Network and Sharing Center (xem trong hình 4). Để mở nó, hãy kích chuột phải vào biểu tượng mạng trong khay hệ thống và chọn Network and Sharing Center.

Hình 4

Đầu tiên bạn cần phải bảo đảm rằng mạng đã được phân loại đúng. Kiểu mạng (Public hay Private) được thể hiện bên cạnh tên mạng trong Network and Sharing Center.

Hãy chọn kiểu mạng muốn kết nối; tuy nhiên bạn hoàn toàn có thể thay đổi kiểu mạng này về sau bằng cách kích liên kết Customize.

Mặc định, khi trong một mạng công (public), Vista sẽ vô hiệu hóa tính năng chia sẻ. Nếu trong mạng riêng, Vista sẽ sử dụng các thiết lập mà bạn định nghĩa, đó chính là các thiết lập Sharing and Discovery mà bạn có thể thấy bên dưới các thông tin kết nối mạng. Để bảo đảm có thể chia sẻ, tối thiểu cũng cần kích hoạt hai tùy chọn đầu: Network Discovery và File Sharing.

Kiểm tra các thiết lập của Router

Hầu hết các Router đều có một tính năng để bạn có thể ngăn chặn sự truyền thông giữa người dùng với nhau, tính này này tỏ ra rất hiệu quả trong một mạng công. Các hãng phần cứng sản xuất Router có thể sử dụng các tên gọi khác nhau cho tính năng này, chẳng hạn như AP isolation, layer-2 isolation và WLAN partition. Nếu tính năng này đã được kích hoạt, tính năng chia sẻ sẽ không làm việc.

Nếu bạn không thể chia sẻ giữa các máy tính trong mạng với nhau, hãy kiểm tra trạng thái và sự tồn tại của tính năng này. Bắt đầu bằng việc đăng nhập vào trang của Router bằng cách sử dụng địa chỉ IP. Nếu có, bạn cần tìm tính năng trong các thiết lập không dây nâng cao hoặc cơ bản.

Đến đây chúng tôi xin kết thúc phần một, trong phần hai của loạt bài này, chúng tôi sẽ thẩm định các đặc quyền chia sẻ và file (NTFS); giới thiệu cách chia sẻ thủ công và cài đặt lại các adapter và khôi phục lại Router về trạng thái nhà máy.